Σχόλια: Αυτό το πρώτο κινηματογραφικό επεισόδιο στον κόσμο του καθηγητή Quatermass είναι χωρίς αμφιβολία μια από τις κλασσικότερες στιγμές του κινηματογράφου Επιστημονικής Φαντασίας όλων των εποχών. Ξεχάστε τα λαστιχένια τέρατα από το διάστημα και τις αφελείς ιστορίες Ε/Φ που κυκλοφορούσαν κατά δεκάδες εκείνη την εποχή. Το THE QUATERMASS XPERIMENT είναι τα λεφτά, ψαγμένο, τρομακτικό και απλά εντυπωσιακό.
 Παίρνοντας την σκυτάλη από την εξαιρετικά επιτυχημένη τηλεοπτική σειρά, ο Val Guest φτιάχνει την πρώτη κινηματογραφική περιπέτεια του Quatermass, που είναι remake της ομώνυμης τηλεοπτικής σειράς, και με πολύ μεγάλη επιτυχία θα μπορούσε να προσθέσει κανείς.
Το THE QUATERMASS XPERIMENT είναι μια από τις πρώτες ταινίες επιστημονικής φαντασίας από τα θρυλικά στούντιο της Hammer films, η εμπορική επιτυχία της οποίας κατά πολλούς έδωσε το σύνθημα στη Hammer να κατακτήσει- απόλυτα δίκαια- τον χώρο του τρόμου τις δεκαετίες του ’50 και ’60, κάτι που συνεχίστηκε λίγα χρόνια αργότερα με το εξίσου εντυπωσιακό QUATERMASS 2.
 Ο καθηγητής Quatermass ερευνάει τις συνέπειες ενός διαστημικού ταξιδιού που είχε οργανώσει ο ίδιος, όταν ο πύραυλος που είχε σταλεί στο διάστημα επιστρέφει με μόνο ένας από τα τρία μέλη πληρώματος (Victor Carroon, ενσαρκωμένος εκπληκτικά από τον Richard Wordsworth), και μάλιστα σε κατάσταση πλήρης σύγχυσης, μιας και δεν μπορεί να εξηγήσει τι συνέβη κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Οι ιατρικές εξετάσεις στις οποίες υποβάλλεται δείχνουν πρωτόγνωρες αλλαγές στη φυσιολογία του, όπως την αποτυχία των δακτυλικών του αποτυπωμάτων να ταιριάξουν με αυτά του αρχείου, ενώ είναι ορατά διάφορα μυστηριώδη σημάδια που έχει στο πρόσωπο και το σώμα του.
Ο Quatermass, μη μπορώντας να καταλάβει τι ακριβώς έχει συμβεί αφήνει τους γιατρούς να συνεχίσουν τις εξετάσεις, οι οποίες όμως διακόπτονται όταν ο μέχρι πρότινος αδύναμος ασθενής το σκάει από το νοσοκομείο, σκοτώνοντας μάλιστα και μια νοσοκόμα. Ο Quatermass καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο άτυχος άνθρωπος μάλλον έπεσε θύμα μιας εξωγήινης δύναμης που κυρίευσε τον πύραυλο όταν βρίσκονταν στο διάστημα και είναι θέμα χρόνου να ολοκληρώσει το έργο της, με την μεταμόρφωση του άτυχου μέλους του πληρώματος σε ένα εξωγήινο τέρας που στόχο έχει την καταστροφή των πάντων.
 Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος ορκισμένος οπαδός της επιστημονικής φαντασίας για να διαπιστώσει ότι το THE QUATERMASS XPERIMENT ήταν πολύ μπροστά από την εποχή του. Εγώ προσωπικά πιστεύω ότι ακόμα και σήμερα διατηρεί στο άρτιο την καταπληκτική ατμόσφαιρά του και φαίνεται φρέσκο και συναρπαστικό, παρόλο που έχουν μεσολαβήσει 50 χρόνια από την κυκλοφορία του. Τα θέματα που συναντάμε έχουν επαναχρησιμοποιηθεί σε αμέτρητες ταινίες και τηλεοπτικές σειρές επιστημονικής φαντασίας, με τα X-FILES να έρχονται αβίαστα στο νου. Το πρόβλημα των περισσότερων ταινιών φαντασίας αυτών των περασμένων δεκαετιών, δηλαδή η απότομη γήρανση που κάνει τις περισσότερες ταινίες του είδους σήμερα να μοιάζουν αστείες και ξεπερασμένες, κατά τη γνώμη μου δεν ισχύει εδώ ούτε στο ελάχιστο.
Όλοι οι συντελεστές του THE QUATERMASS XPERIMENT βοήθησαν τα μέγιστα για να μείνει η ταινία πολύ ψηλά στο πάνθεον της επιστημονικής φαντασίας. Πρώτα απ’ όλους ο Val Guest, που σκηνοθετεί με ζήλο, με ατμοσφαιρικότατο και «ντοκιμανταιρίστικο» τρόπο, κάνοντας μια ούτως ή άλλως δυνατή ιστορία να μοιάζει ακόμα πιο αξιόπιστη. Και πείτε μου, σας παρακαλώ: πόσες ταινίες Ε/Φ του ’50 ξέρετε που να το πετυχαίνουν ακόμα αυτό;
 Ο Brian Donlevy, που οι θρύλοι θέλουν να ήταν μεθυσμένος στην περισσότερη διάρκεια των γυρισμάτων, είναι απολαυστικός στον ρόλο του ψιλοαντιπαθητικού και μεγαλομανή Quatermass, ένας ρόλος που ο ίδιος μοιάζει να έχει βάλει για τα καλά στο πετσί του. Αξίζει εδώ να παραθέσω ένα απολαυστικό διαλογικό στιγμιότυπο που καταφέρνει να αποτυπώσει πλήρως την ψυχολογία και τον χαρακτήρα του Quatermass. Όταν ο Victor Carroon είναι έγκλειστος στο νοσοκομείο, η γυναίκα του επιτίθεται φραστικά στον Quatermass πιστεύοντας ότι αυτός ευθύνεται για την κατάσταση του άντρα της. Κυνικά, ο Quatermass της απαντάει «Δεν υπάρχει χώρος για προσωπικά συναισθήματα στην επιστήμη. Θα έπρεπε να είσαι υπερήφανη που ο άνδρας σου θυσιάστηκε για το καλό του κόσμου», για να πάρει την απάντηση «Ποιόν κόσμο; Τον κόσμο του καθηγητή Quatermass;».
 Όμως ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στην εκπληκτική ερμηνεία του Richard Wordsworth στο ρόλο του Victor Carroon ο οποίος, αν και μετά βίας αρθρώνει δύο προτάσεις σε ολόκληρη την ταινία, είναι η κύρια αιτία που η ατμόσφαιρα απειλής και τρόμου μένει ζωντανή καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας. Με εκφραστικότητα και κινήσεις που θα ζήλευαν πολλοί σύγχρονοι και περισσότερο καταρτισμένοι ηθοποιοί, ο Wordsworth δίνει μαθήματα ερμηνείας και μας αφήνει με ανοιχτό το στόμα, ιδίως εμάς τους fans του φανταστικού, που ποτέ δεν δίναμε σημασία σε ερμηνείες ηθοποιών σε τέτοιου είδους ταινίες.
Με ανοιχτό το στόμα μας αφήνει, πάντως, ολόκληρο το THE QUATERMASS XPERIMENT που αν είχε γυριστεί σήμερα, με το ίδιο ακριβώς σενάριο, αλλά με τα σύγχρονα μέσα θα μιλούσαμε για «ταινία σταθμό» στο σινεμά Ε/Φ.
Να μην γελιόμαστε. Το THE QUATERMASS XPERIMENT ούτως ή άλλως είναι μια ταινία- σταθμός, και μια ταινία που κανείς από τους φίλους της Ε/Φ δεν πρέπει να αγνοήσει. Γνώμη μου είναι ότι θα αφήσει όλους με την αίσθηση ότι πέρασαν ένα καταπληκτικό δίωρο, και παράλληλα θα θυμίσει το πόσο όμορφο μπορεί να γίνει το σινεμά Ε/Φ ακόμα και χωρίς CGI’s και πανάκριβα ειδικά εφέ. Το μόνο που χρειάζεται είναι μια «στερεή» πλοκή, μερικοί καλοί ηθοποιοί και η διάθεση για αληθινή δημιουργία, που σίγουρα είχαν και με το παραπάνω όλοι οι συντελεστές αυτού του εκπληκτικού δημιουργήματος.
Υποκλίνομαι. |
