Ένας επιστήμονας ανακαλύπτει ορό που διατηρεί στη ζωή τα κεφάλια σκύλων που έχουν αποκοπεί από το σώμα, αλλά όταν πεθαίνει από ανίατη ασθένεια ο ψυχοπαθής βοηθός του χρησιμοποιεί τον ορό πάνω του και τον εκβιάζει να τον βοηθάει σε βλάσφημα πειράματα μεταμόσχευσης ανθρώπινων κεφαλιών. 

Εντάξει, προσωπικά δεν χρειάζομαι και πολλά για να προκαταληφθώ θετικά για μια ταινία horror/ scifi των τελών της δεκαετίας του 50 με τρελό επιστήμονα. Πόσο μάλλον όταν αυτή η αδίκως ξεχασμένη προσπάθεια από τη Γερμανία δείχνει από τα πρώτα κι όλας λεπτά της προβολής ότι δεν είναι η συνηθισμένη b-μουβιά των 50s με υπερβολικά φιλόδοξο σενάριο, ατελείωτο ψευδοεπιστημονικό μπλα- μπλα και γελοία ειδικά εφέ.

Όχι ότι θα με πείραζε αν υπήρχαν και αυτά τα στοιχεία, κάθε άλλο! Απλά η ταινία του γεννημένου στην Αγία Πετρούπολη Victor Trivas δείχνει ότι σε αρκετές περιπτώσεις και χωρίς μεγάλο θόρυβο το Ευρωπαϊκό σινεμά (δηλ ο μαθητής) κατάφερε να ξεπεράσει το Αμερικάνικο (δηλ το δάσκαλο) και το THE HEAD αποδεικνύει του λόγου το αληθές και μάλιστα πανηγυρικά.

Πρόκειται για μια ιστορία διαστρεβλωμένης επιστήμης που ακολουθεί τον επιστήμονα Δρ. Abel (Michel Simon) ο οποίος έχει αναπτύξει έναν ορό και διάφορα υποστηρικτικά μηχανήματα που διατηρούν το κεφάλι ενός σκύλου ζωντανό μετά το θάνατο του σώματός του. Όμως ο καλός αλλά ολίγον ανισόρροπος γιατρός πάσχει από ανίατη ασθένεια και γι αυτό το σκοπό προσλαμβάνει έναν νέο και ελπιδοφόρο επιστήμονα ονόματι Δρ. Ood (Horst Frank) για να τον βοηθήσει στα πειράματά του παρέα με τον πιστό του βοηθό Δρ. Walter Burke (Kurt Mόller-Graf). Όμως ο θάνατος προλαβαίνει τον καλό γιατρό, κάτι που κάνει τον ακόμα περισσότερο παρανοϊκό Δρ. Ood να τον χρησιμοποιήσει σαν πειραματόζωο στην πρώτη δοκιμή του νέου ορού και εξοπλισμού σε ανθρώπους, φυσικά παρά τη θέλησή του.

Το πείραμα πετυχαίνει, αλλά ο Δρ. Abel φυσιολογικά δεν θέλει τη ζωή σαν ένα... κεφάλι που μιλάει, αλλά ο αδίστακτος Δρ. Οοd δεν έχει σκοπό να του κάνει την χάρη και μάλιστα δολοφονεί στην πρώτη ευκαιρία τον γεμάτο ηθικά διλήμματα Walter που εντωμεταξύ προετοίμαζε μια γνωστή του καλόγρια με σημαντικές παραμορφώσεις στο σώμα για την επέμβαση μεταμόσχευσης κεφαλιού.

Ο Δρ. Ood δεν μπορεί να αφήσει μια τέτοια ευκαιρία να πάει χαμένη και μεταμοσχεύει ο ίδιος το κεφάλι της καλόγριας στο υπέροχο σώμα μιας στριπτιτζούς, χωρίς φυσικά να ενημερώσει την ασθενή του για τις λεπτομέρειες της θεραπείας. Η τελευταία αρχίζει να νιώθει παράξενα, ενώ οι ομοιότητες του νέου του σώματος της με της εξαφανισμένης στριπτιτζούς προκαλούν ένα συνεργάτη της τελευταίας να αρχίσει να ερευνάει την υπόθεση και τον μυστηριώδη Δρ. Ood μαζί με την αστυνομία.

Ξεχάστε τα διάφορα κλισέ που εισήγαγαν αντίστοιχες Αμερικάνικες παραγωγές τη δεκαετία του 50. Στο THE HEAD ο σκηνοθέτης καταφέρνει να εισάγει στοιχεία που παραπέμπουν στον Γερμανικό εξπρεσιονισμό και το Ευρωπαϊκό art σινεμά και κάνει μια ταινία μπροστά από την εποχή της, η οποία φανερώνει καλλιτεχνικό όραμα και σοβαρότητα που σπάνια συναντάμε σε exploitation παραγωγές εκείνης της περιόδου. Τεχνικά, η ταινία μου μοιάζει άρτια και εντυπωσιακή, με εκπληκτική κατά διαστήματα ασπρόμαυρη φωτογραφία και παιχνίδια με τις σκιές που κάνουν το θεατή να ξεχνάει ότι πρόκειται για μια exploitation παραγωγή ιδιαίτερα χαμηλού προϋπολογισμού και αυτό φυσικά το πιστώνεται ο σκηνοθέτης.

Το όλο εγχείρημα θυμίζει αρκετές μεταγενέστερες ταινίες που ξεκάθαρα έχουν επηρεαστεί από το THE HEAD σε μικρό ή μεγάλο βαθμό. Στοιχεία του βρίσκουμε στο παρόμοιο θεματικά THE BRAIN THAT WOULDN’T DIE, στις περιπέτειες του βαρόνου Frankenstein της Hammer, στις exploit-ιές της American International της δεκαετίας του 70 όπως το THE THING WITH TWO HEADS, ακόμα και στο RE-ANIMATOR, με τον Δρ. Ood να φέρνει πάρα πολύ σε Herbert West όπως τον ενσάρκωσε εκπληκτικά ο Jeffrey Combs.

Σε κάθε περίπτωση, προσωπικά βρήκα την ταινία άκρως ενδιαφέρουσα και χωρίς να γίνεται cheesy ή ξεπερασμένη σε καμία σχεδόν στιγμή της. Το σενάριο έχει τη λογική του και την ακολουθεί πιστά αγνοώντας το περιττό χιούμορ, πέρα από κάποιες σκηνές που βγάζουν γέλιο κυρίως λόγω των υπερβολικών ερμηνειών των πρωταγωνιστών παρά οτιδήποτε άλλο. Οι χαρακτήρες είναι άκρως πιστευτοί στο σύμπαν της ταινίας και ο θεατής δένεται μαζί τους όσο χρειάζεται ώστε να παρακολουθεί με αυξημένο ενδιαφέρον την εξέλιξη της πλοκής.

Όλα υποστηρίζονται από πρωτοκλασάτες ερμηνείες, με εκείνη του Horst Frank στο ρόλο του ψυχοπαθή και μεγαλομανή Δρα Ood να ξεχωρίζει σαν τη μύγα μες στο γάλα από τους υπόλοιπους. Αυτοί πάντως επίσης δεν πάνε πίσω, με τις θηλυκές παρουσίες των Karin Kernke και Christiane Maybach να κερδίζουν στα σημεία τους αρσενικούς. Επίσης τα ειδικά εφέ είναι μάλλον άριστα, ξεπερνώντας κατά πολύ σε αποτελεσματικότητα και εμφάνιση αυτά των αντίστοιχων Αμερικάνικων και Βρετανικών παραγωγών της εποχής, για να μην πω και αρκετών πολύ μεταγενέστερων. 

Σαν μπόνους, έχουμε και αρκετές σκηνές πρώιμου sexploitation με τους αισθησιακούς χορούς της καλλονής Christiane Maybach, τολμηρά για την εποχή στριπτίζ και γενικότερη ατμόσφαιρα ερωτισμού, όσο και τις σκηνές που ο Δρ. Ooz προσπαθεί να το παίξει γκόμενος στην εξίσου όμορφη Karin Kernke εκμεταλλευόμενος τη σχέση γιατρού- ασθενή. Σίγουρα θαρραλέες θεματολογίες που δεν συναντάει κανείς στις τυπικές low budget παραγωγές από ΗΠΑ και υπόλοιπη Ευρώπη και που αξίζουν επιδοκιμασία από το exploitation κοινό.

Προσωπικά δεν μπορώ να βρω σοβαρούς λόγους για να μην συστήσω το THE HEAD στους fans του παλιού καλού cult sci fi horror. Πρόκειται για μια παραγωγή που ξεχωρίζει από τα πρώτα της λεπτά από το σωρό αντίστοιχων της εποχής και που έχει μεγάλο ενδιαφέρον από κάθε άποψη, αν μη τι άλλο μόνο και μόνο για τις διαφορές της με τις σχετικές Αμερικάνικες παραγωγές που κατέκλυζαν την αγορά ακόμα και κατά τη διάρκεια των 60s. Μια ιστορία διαστρεβλωμένης επιστήμης της παλιάς σχολής, που όμως θα δίδασκε πολλά σε σημερινούς δημιουργούς για το πώς πρέπει να αντιμετωπίζεται το είδος. Το μόνο που μένει είναι να την ανακαλύψουν ξανά και να της δώσουν την ευκαιρία που δικαιωματικά αξίζει.

Δεν υπάρχουν κυκλοφορίες στη χώρα μας.

R0 Αμερική (Alpha Video)
R0 Αμερική (Mill Creek) – Sci fi Invasion 50 movie pack, Tales of Terror 50 movie pack
R0 Γερμανία (ostalgica / AL!VE) – μαζί με το THE BRAIN THAT WOULDN’T DIE

Όλες οι εκδόσεις είναι χωρίς περικοπές και 4:3 μεταφορά. Η Γερμανική έκδοση έχει την καλύτερη μεταφορά εικόνας και το πρωτότυπο Γερμανικό κανάλι ήχου αλλά χωρίς υπότιτλους, ενώ οι Αμερικάνικες περιέχουν public domain έκδοσεις ποιότητας VHS και ντουμπλαρισμένες στα Αγγλικά, εκτός από της Alpha Video που έχει το πρωτότυπο κανάλι ήχου με Αγγλικούς υπότιτλους.