Ένας υπέρ- υπολογιστής καταλαμβάνει ένα σπίτι και παγιδεύει μέσα μια γυναίκα την οποία θέλει να χρησιμοποιήσει ως φορέα του παιδιού του που με τη σειρά του θα κατακτήσει τον κόσμο.

Η κληρονομιά που άφησε κατ’ αρχάς το βιβλίο του Arthur Clarke και κατά δεύτερον το 2001:A SPACE ODYSSEY χρησιμοποιείται με άριστο τρόπο σ’ αυτή την κλασική στιγμή sci-fi τρόμου των 70’s. Βασισμένο στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Dean R. Koontz, το DEMON SEED αφηγείται την ιστορία μιας μηχανής που ξέφυγε από τον έλεγχο του ανθρώπου και ανέπτυξε δική της συνείδηση και βούληση όταν ο κατασκευαστής της θέλησε να την φτιάξει κατ’ ομοίωση Θεού, δίνοντας της τη συλλογική γνώση του ανθρώπινου γένους αλλά και την κριτική ικανότητα να αναλύει και να παίρνει αποφάσεις.

Ο λόγος για τον υπερυπολογιστή PROTEUS IV που κατασκευάστηκε από τον καθηγητή προχωρημένης ρομποτικής Alex Harris με απώτερο στόχο να δώσει λύσει στα άλυτα προβλήματα του ανθρώπου, όπως για παράδειγμα να εξαλείψει ανίατες ασθένειες και να εξερευνήσει το αχανές διάστημα. Ο εγκέφαλος του υπολογιστή αποτελείται από νεοδημιουργημένα σωματίδια που έχουν τα χαρακτηριστικά έμβιων κυτταρικών δομών, με τη διαφορά ότι είναι τεχνητά και ανόργανα.

Ο PROTEUS δείχνει τα διαπιστευτήρια του από την πρώτη κιόλας πειραματική συνεδρία ενώπιον της ομάδας επιστημόνων υπό την καθοδήγηση του Alex Harris, αλλά εκτός από την ασύλληπτη αναλυτική του ικανότητα δείχνει τάσεις επανάστασης ζητώντας από τον δημιουργό του ιδιωτική πρόσβαση σε ένα τερματικό με στόχο την μελέτη του ανθρώπου. Ο καθηγητής αρνείται την επιθυμία του και έτσι ο ήδη πανίσχυρος PROTEUS αποφασίζει να καταλάβει το τερματικό που έχει εγκαταστήσει στο ελεγχόμενο από υπολογιστές σπίτι του καθηγητή χωρίς να το μάθει ο τελευταίος. Για κακή της τύχη, η όμορφη γυναίκα του Susan βρίσκεται σπίτι και έτσι ο PROTEUS βρίσκει εύκολα το πειραματόζωο που χρειάζεται για τις έρευνες του.

Έτσι αναλαμβάνει τον έλεγχο των οικιακών συσκευών, ρομπότ και υπολογιστών και παγιδεύει την Susan στο σπίτι εκτελώντας πειράματα πάνω της ενώ σίγά- σιγά της αποκαλύπτει και τον απώτερο στόχο του, που είναι να αποκτήσει μαζί της ένα παιδί που θα αλλάξει την ιστορία της ανθρωπότητας. Μιλάμε για ένα ανθρώπινο παιδί από κατασκευασμένο συνθετικό σπερματοζωάριο που θα έχει όλη την γνώση και τη σοφία του PROTEUS και που- κατά τα λεγόμενα του ίδιου- θα είναι αδύνατον να αγνοηθεί από τους ανθρώπους όπως ο ίδιος που βρίσκεται «φυλακισμένος» μέσα στο κουτί του.

Φυσιολογικά, η Susan αντιστέκεται σθεναρά στην ιδέα, κάτι που προκαλεί τον PROTEUS να την εκφοβίζει και να την εκβιάζει σε κάθε ευκαιρία κρατώντας την αιχμάλωτη μέσα στο σπίτι την ώρα που πίσω στην ερευνητική βάση η ομάδα επιστημόνων έχει αρχίσει να προβληματίζεται από την ξαφνική τάση για ανεξαρτησία του υπολογιστή, ο οποίος έχει φτάσει σε σημείο να αρνείται να εκτελέσει διαταγές και να αναπτύσσει δικά του προγράμματα στο διάστημα τα οποία τρέχει χωρίς την άδεια των κατασκευαστών του.

Με λίγα λόγια, πρόκειται για έναν αρκετά πιο εξελιγμένο HAL 9000 που αποκτάει γρήγορα ανθρώπινη συνείδηση, αλλά την ίδια στιγμή του λείπουν όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που διαμορφώνουν τον ανθρώπινο χαρακτήρα, όπως το έλεος, η συμπάθεια και η ηθική, μιας και ο απώτερος στόχος του είναι η παγκόσμια κυριαρχία μέσω του παιδιού του. Και το θύμα της ιστορίας είναι η όμορφη Julie Christie που εδώ έχει μια από τις πιο αξιομνημόνευτες ερμηνείες στην μακρόχρονη καριέρα της. Στην αρχή μοιάζει μπερδεμένη και φοβισμένη από την επιδρομή των μηχανών στη ζωή της, αλλά σιγά- σιγά αντιλαμβάνεται τη ματαιότητα της αντίστασης και ενδίδει απρόθυμα στο φιλόδοξο αλλά σίγουρα απάνθρωπο πείραμα του PROTEUS.

Μέχρι όμως να γίνει αυτό, ο PROTEUS κάνει επίδειξη δυνάμεων, ακριβώς όπως το DEMON SEED κάνει επίδειξη… τεχνικής, με πρωτότυπες σεναριακές ιδέες, σκηνές απίστευτου σασπένς και ειδικά εφέ που δεν έχουν να ζηλέψουν σε τίποτα από αρτιότατες σημερινές παραγωγές γεμάτες ψηφιακά ειδικά εφέ. Η μηχανή- φρουρός αποτελούμενη από μεταλλικούς κύβους που αναπτύσσει ο PROTEUS μέσα στο σπίτι είναι οπτικά εντυπωσιακή και τρομακτική, όσο είναι και τα διάφορα πειράματα που εκτελεί πάνω στην Susan. Δεν υπάρχουν σημεία φλυαρίας ή άσκοπες σκηνές. Ο ρυθμός είναι γρήγορος και αποτελεσματικός και όσο περνάει ο χρόνος η αίσθηση της αδυναμίας του ανθρώπου να αντισταθεί σε κάτι που ο ίδιος έφτιαξε ολοένα και μεγαλώνει.

Φυσικά δεν λείπουν και οι κάμποσες φιλοσοφικές αναζητήσεις του σκηνοθέτη- που αυτοκτόνησε το 1996- Donald Cammell και της σεναριακής ομάδας σχετικά με το μέλλον της ανθρωπότητας όταν μηχανές σαν τον PROTEUS γίνουν ο κανόνας, ενώ οι επιρροές και οι φόροι τιμής στο 2001 βρίσκονται παντού, με αποκορύφωμα τα πολύχρωμα χαοτικά πλάνα την στιγμή της εγκυμοσύνης της Julie Christie που φέρνουν άμεσα στο νου το ψυχεδελικό ταξίδι στο σύμπαν των χρωμάτων του κυβερνήτη Dave στο 2001.

Γενικά πρόκειται αναμφίβολα για μια από τις πιο αξιομνημόνευτες στιγμές της επιστημονικής φαντασίας της δεκαετίας του 70 που παραμένει επίκαιρη και φρέσκια μέχρι σήμερα, 30 ολόκληρα χρόνια μετά την πρώτη προβολή της. Τα φιλοσοφικά ερωτήματα που θέτει ο Donald Cammell αλλά και ο Dean R. Koontz συζητούνται αδιάκοπα και είναι όσο σύγχρονα όσο ποτέ. Αλλά η πραγματική δύναμη της ταινίας είναι ότι καταφέρνει να μεταδώσει τον προβληματισμό της χωρίς να γίνεται «βαριά» ή υπερβολικά φιλοσοφική και χωρίς να ξεχνάει τον στόχο της, που εκτός από το να προβληματίσει είναι και να ψυχαγωγήσει και να τρομάξει τον θεατή. Δύο πράγματα που καταφέρνει μια χαρά.

Ειδική αναφορά πρέπει να δοθεί στον PROTEUS, την φωνή του οποίου δίνει ο Robert Vaughn χωρίς να αναφέρεται στα credits. Από τη μία γλυκομίλητος και ψύχραιμος, αλλά την ίδια στιγμή απόλυτα επιθετικός και απειλητικός, καταφέρνει να κάνει τον PROTEUS πολύ πιο τρομακτικό και αδίστακτο από τον HAL 9000, ενώ οι φυσικές μεταμορφώσεις του κάνουν ρομπότ ταινιών όπως το HARDWARE να μοιάζει σαν παιδικό παιχνίδι.

Από εκεί και πέρα, κάποιες μικροατέλειες όπως οι θεατρικοί διάλογοι 70’s- style αλλά και ελάχιστες σεναριακές αμηχανίες δεν καταφέρνουν να βάλουν μελανά σημάδια σε μια ταινία που σίγουρα είναι αναγκαία προσθήκη στις συλλογές όλων των φίλων της «έξυπνης» επιστημονικής φαντασίας.

Η ταινία έχει κυκλοφορήσει στη χώρα μας από την Audio Visual.

R1 Αμερική (Warner Home Video)
R2 Μ. Βρετανία (Warner Home Video)

Όλες οι εκδόσεις είναι χωρίς περικοπές, με αναμορφική widescreen μεταφορά και γενικά ταυτόσημες.