Σχόλια: Όταν μιλάμε για αληθινά θρυλικές ταινίες τρόμου, σίγουρα το CARNIVAL OF SOULS βρίσκεται πολύ ψηλά στη συγκεκριμένη λίστα, στα ίδια επίπεδα με NIGHT OF THE LIVING DEAD. Οι δυο ταινίες έχουν αρκετά κοινά σημεία, αλλά ταυτόχρονα και αρκετές διαφορές. Πρώτα απ’ όλα όπως ακριβώς το NIGHT OF THE LIVING DEAD, το CARNIVAL OF SOULS κόστισε ένα απειροελάχιστο ποσό της τάξης των 30.000 δολαρίων για να γυριστεί, το οποίο όμως δεν καταφέρνει να περιορίσει την απόλαυση της προβολής παρ’ όλους τους περιορισμούς που κάτι τέτοιο επιβάλει. Με λίγα λόγια, είναι ένα από τα τυπικά δείγματα της σχολής low budget horror των 60’s που έθεσαν τα στάνταρντς και έδωσαν την ώθηση σε πολλούς νέους δημιουργούς (όπως ο George Romero που κάνει το φόρο τιμής του με το NIGHT OF THE LIVING DEAD) οι οποίοι στο μέλλον έφτιαξαν διαχρονικές ταινίες παρόμοιας σημαντικότητας με ελάχιστα μέσα.
Η ταινία ξεκινάει όταν δυο παρέες νεαρών της εποχής αποφασίζουν να κάνουν κόντρες με τα αμάξια τους πάνω σε μια στενή γέφυρα που δεν χωράει και τους δύο. Μοιραία, το ένα από τα δύο αμάξια στο οποίο επέβαιναν τρεις νεαρές γυναίκες καταλήγει στο ποτάμι με ολέθρια αποτελέσματα για τις επιβαίνουσες. Μόνο η όμορφη αλλά απόμακρη Mary Henry (η Candace Hilligoss στον πρώτο της κινηματογραφικό ρόλο) ανακαλύπτεται ως εκ θαύματος ζωντανή από την τραγωδία, χωρίς κανείς να μπορεί να μαντέψει πώς κατάφερε να σωθεί από τα ορμητικά νερά του ποταμού.
Με φρέσκα τα σημάδια του θανατηφόρου ατυχήματος, η Mary που είναι οργανίστρια στο επάγγελμα αποφασίζει να εγκαταλείψει την πόλη και να πάει στην επαρχία για να παίξει το όργανο σε μια μικρή τοπική εκκλησία. Γρήγορα η Mary φθάνει εκεί και γνωρίζει τη νέα της σπιτονοικοκυρά και τον ιερέα- εργοδότη της ενώ δίνει και τα διαπιστευτήρια της σαν οργανίστρια, αλλά την ίδια στιγμή αρχίζουν να της συμβαίνουν παράξενα γεγονότα που φαίνεται να σχετίζονται με ένα εγκαταλελειμμένο λούνα παρκ της περιοχής το οποίο μοιάζει να την μαγνητίζει με έναν ακαθόριστο τρόπο. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, αρχίζει να βλέπει σε ανύποπτες στιγμές μια απειλητική ανδρική φιγούρα που μοιάζει να θέλει κάτι από την Mary, ενώ σαν αποκορύφωμα στα παράξενα συμβάντα είναι μερικά χρονικά διαστήματα στα οποία χάνει την επαφή της με το εξωτερικό περιβάλλον, μην μπορώντας να ακούσει τον οποιοδήποτε ήχο γύρω της την στιγμή που οι γύρω άνθρωποι δεν φαίνονται να αντιλαμβάνονται την παρουσία της.
Ο τοπικός ψυχίατρος συμβουλεύει την Mary ότι όλα αυτά είναι τα επακόλουθα του σοκ του αυτοκινητιστικού και το μόνο που χρειάζεται είναι λίγη ηρεμία και ξεκούραση για να το ξεπεράσει. Όμως τα συμβάντα συνεχίζουν με αμείωτη ένταση, κάτι που στοιχίζει στην Mary τη δουλειά της στην εκκλησία και που την προτρέπει να ψάξει περισσότερο για το εγκαταλελειμμένο καρναβάλι που βρίσκεται στην άκρη της πόλης και που ασκεί αυτή την πρωτοφανή επιρροή πάνω στην ψυχική της κατάσταση.
Αν κάποιος δεν έχει ξεκαθαρισμένο τι ακριβώς σημαίνει «ατμοσφαιρική ταινία μυστηρίου και τρόμου», τότε το CARNIVAL OF SOULS είναι κάτι σαν ο απόλυτος ορισμός αυτού του όρου. Χωρίς εκρήξεις στην πλοκή και στη δράση, η ταινία κρατάει έναν σταθερό ρυθμό ξεδιπλώνοντας το μυστήριο με μαεστρία και πολυπλοκότητα στην αφήγηση η οποία δεν γίνεται αντιληπτή άμεσα με την πρώτη προβολή. Η επιβλητική ασπρόμαυρη φωτογραφία της πόλης και περισσότερο της περιοχής όπου βρίσκεται το καρναβάλι είναι εντυπωσιακή και γίνεται ακόμα περισσότερο με την τρομακτική και απειλητική μουσική του Gene Moore η οποία προέρχεται αποκλειστικά από εκκλησιαστικό όργανο.
Πολλές ερμηνείες μπορούν να δοθούν για το φινάλε και όχι μόνο του CARNIVAL OF SOULS, αλλά προσωπικά δεν θα μπω στη συγκεκριμένη διαδικασία για να μην το χαλάσω γι αυτούς που τυχόν δεν το έχουν δει. Αρκεί να αναφέρω ότι η πλοκή και η εξέλιξη της είναι σφιχτή, κοντρολαρισμένη και απόλυτα επιτηδευμένη, όπως είναι και κάθε κομματάκι διαλόγων και φαινομενικά ασύνδετων πλάνων. Ο Herk Harvey που σκηνοθετούσε εκπαιδευτικές ταινίες μικρού μήκους από το 1952 καταφέρνει να μεταδώσει ακριβώς το όραμα του φτιάχνοντας μια ταινία που ακόμα δεν έχουμε δει παρόμοια της από τότε που κυκλοφόρησε.
Η λογική του CARNIVAL OF SOULS μοιάζει κάπως με την αντίστοιχη σε επεισόδια της θρυλικής σειράς μυστηρίου THE TWILIGHT ZONE, μόνο σε πολύ πιο ικανοποιητικό και ολοκληρωμένο βαθμό. Από την αρχή ως το τέλος, η ατμόσφαιρα απειλής είναι πανταχού παρούσα και γίνεται εύκολα αντιληπτή, χωρίς όμως να μπορεί να προσδιοριστεί εύκολα. Σ’ αυτό δίνει τα μέγιστα και ο χαρακτήρας της Candace Hilligoss που είναι μοναχικός και μυστηριώδης, με παράξενες ιδέες για τη μετά το ατύχημα ζωή της που δεν ταιριάζουν με τις αντίστοιχες των γύρω της. Όμως ενώ η πρωταγωνίστρια χρειάζεται οπωσδήποτε κάποιου είδους βοήθεια, βλέπουμε ότι μοιάζει συνειδητά αποκομμένη από το εξωτερικό περιβάλλον, μην μπορώντας και μη θέλοντας να συνάψει σχέσεις με τους γύρω της.
Μέσα σε όλα έχουμε και αρκετές σκηνές ανθολογίας που κόβουν την ανάσα και κάνουν ακόμα και τους πιο ψαγμένους horror fans της εποχής μας να βγάλουν το καπέλο στον Herk Harvey και το όραμα του. Υπάρχει η σκηνή στο εργοστάσιο εκκλησιαστικών οργάνων όπου η Mary δοκιμάζει το όργανο που θέτει την ατμόσφαιρα που κυριαρχεί σε ολόκληρη την ταινία, η σκηνή όπου η Mary οδηγεί μόνη της στη σχεδόν έρημη εθνική οδό και το μόνο που ακούγεται από το ραδιόφωνο είναι η ανατριχιαστική μουσική του οργάνου και πολλές άλλες εξίσου ατμοσφαιρικές και μυστηριακές στιγμές.
Όσο για το φινάλε, είναι ένα επίτευγμα αν σκεφτεί κανείς τα πενιχρά μέσα με τα οποία γυρίστηκε η ταινία, ατμοσφαιρικό όσο και το υπόλοιπο, ανατριχιαστικό και σχεδόν ποιητικό. Επίθετα τα οποία έχουνε εφαρμογή το σύνολο μιας ταινίας που σήμερα θεωρείται ως ένα από τα απόλυτα δείγματα του θριάμβου του ταλέντου εναντίον του προϋπολογισμού, ακριβώς όπως και στο NIGHT OF THE LIVING DEAD στο SPIDER BABY και στο THE LAST MAN ON EARTH.
Σήμερα το CARNIVAL OF SOULS έχει κάπως ξεχαστεί και έχει υποβαθμιστεί έχοντας πέσει στο public domain στις ΗΠΑ, κάτι που έχει επιτρέψει σε διάφορες εταιρίες να κυκλοφορήσουν κακοτυπωμένες εκδόσεις σε DVD με παραμορφωμένο ήχο και προβλήματα στην εικόνα, αλλά οι fans του τρόμου δεν πρέπει να κάνουν λάθος. Πρόκειται για μια χρυσή σελίδα στο παγκόσμιο σινεμά τρόμου που είναι πολύ δύσκολο να επαναληφθεί και που ακόμα και σήμερα κρατάει στο ακέραιο την πρωτοτυπία του και τη φρεσκάδα του, όπως κάνουν μόνο οι πραγματικά μεγάλες καλλιτεχνικές δημιουργίες. |