Σχόλια:
Ίσως να έχετε καταλάβει ότι είμαστε φανατικοί οπαδοί των περιπετειών του ιδιόρρυθμου καθηγητή Bernard Quatermass, του χαρακτήρα που εκτός του ότι έβαλε το όνομα των θρυλικών στούντιο της Hammer στα μεγάλα σαλόνια, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό ενέπνευσε τη συντριπτική πλειοψηφία των μεταγενέστερων ταινιών επιστημονικής φαντασίας.
Η αρχή έγινε το 1953 με το THE QUATERMASS XPERIMENT και την σχετική τηλεοπτική σειρά, συνεχίστηκε με το QUATERMASS 2 λίγα χρόνια αργότερα, και ήρθε η τρίτη περιπέτεια του καθηγητή με το συγκεκριμένο επεισόδιο, ίσως το γνωστότερο απ’ όλα σήμερα.
Το QUATERMASS AND THE PIT συνεχίζει στο ίδιο μοτίβο που επέβαλλαν οι δύο προηγούμενες ταινίες και οι αντίστοιχες τηλεοπτικές σειρές (το ίδιο είχε προβληθεί τηλεοπτικά σε 6 επεισόδια το 1956), όμως αυτή τη φορά με μεγαλύτερο προϋπολογισμό και φιλοδοξίες και με το όνομα του δοκιμασμένου Roy Ward Baker στη σκηνοθεσία.
Ως συνήθως, έμεινα με το στόμα ανοιχτό μετά από το τέλος της εκπληκτικής αυτής ταινίας, όπως ακριβώς είχε γίνει τόσο με το THE QUATERMASS XPERIMENT όσο και με το QUATERMASS 2.
Μυστήριο, δράση, επιστημονική τεκμηρίωση, κρυφός γοτθικός τρόμος και ολίγον από συγκαλυμμένη μυθολογία Cthulhu του H.P. Lovecraft κάνουν το QUATERMASS AND THE PIT μια ξεχωριστή ταινία που κανείς φίλος του διαστημικού τρόμου δεν πρέπει να χάσει.
Θα μου πείτε, «τα έχουμε ξανακούσει αυτά». Σίγουρα, αλλά δείτε το και πείτε σας παρακαλώ πώς γίνεται κάποιος να διαγράψει το εκπληκτικό σενάριο του Nigel Kneale, την ατμόσφαιρα πανικού και αποκαλύψεων που έρχονται σταδιακά και βρίσκουν απροετοίμαστο το θεατή και το μαγικό φινάλε; Σίγουρα, τα 40 χρόνια που έχουν περάσει από την κυκλοφορία της ταινίας κάπως φαίνονται σήμερα, αλλά αυτό δεν είναι πρόβλημα όταν κάποιος συνειδητοποιεί ότι δεν υπάρχει καμία σύγχρονη ταινία που να πλησιάζει το QUATERMASS AND THE PIT είτε σε πολυπλοκότητα ιστορίας είτε σε οτιδήποτε άλλο, με μόνη πιθανή εξαίρεση τα ειδικά εφέ, μιας και το 1967 δεν υπήρχε η πληθώρα των ψηφιακών εφέ που εμφανίστηκε αρκετά αργότερα στο σινεμά Ε/Φ.
Οι πιο έμπειροι fans της Επιστημονικής Φαντασίας και Τρόμου θα αναγνωρίσουν τις ομοιότητες με τα IN THE MOUTH OF MADNESS, RAIDERS OF THE LOST ARK και X-FILES, αλλά αυτές οι ταινίες απλά δανείζονται κομμάτια από το QUATERMASS AND THE PIT χωρίς να καταφέρνουν το αποτέλεσμα που πέτυχαν πανηγυρικά οι Roy Ward Baker και Nigel Kneale εκείνη τη χρυσή για το Αγγλικό σινεμά εποχή.
Ο Roy Ward Baker μας βάζει γρήγορα στο κλίμα μυστηρίου με την εισαγωγή στο σταθμό του Λονδρέζικου Μετρό Hobb’s End. Ο συγκεκριμένος σταθμός ποτέ δεν υπήρξε στο Λονδίνο, κάτι σαν το φανταστικό Πανεπιστήμιο Miskatonik του Lovecraft. Όμως το όνομά του δανείστηκαν σε ένα προφανή φόρο τιμής στο συγκεκριμένο επεισόδιο του καθηγητή Quatermass στο IN THE MOUTH OF MADNESS του John Carpenter που ονόμασαν έτσι το φανταστικό χωριό στο οποίο εκτυλίσσεται η ιστορία.
Στο Hobb’s End, λοιπόν, γίνονται έργα για επέκταση του Μετρό. Οι ανασκαφές φέρνουν στο φως σκελετούς και κρανία από παράξενα ανθρωποειδή που φέρεται ότι έζησαν στη Γη πολύ παλιότερα από οποιοδήποτε καταγεγραμμένο πιθηκοειδές. Μαζί τους, η αποστολή ανακαλύπτει και ένα παράξενο μεταλλικό αντικείμενο θαμμένο λίγο πιο πέρα που οι υπεύθυνοι επιστήμονες χρονολογούν στην ίδια χρονική περίοδο με τους σκελετούς.
Φυσικά, το αντικείμενο κινεί το ενδιαφέρον του στρατού που χωρίς καθυστέρηση το βαφτίζει βόμβα από το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο και καλεί το σώμα εξουδετέρωσης εκρηκτικών. Αυτοί δεν αργούν να καταλάβουν ότι δεν πρόκειται για συνηθισμένη Γερμανική βόμβα, αλλά για κάτι πολύ πιο μυστηριώδες. Έτσι καλείται ο καθηγητής Quatermass στο προσκήνιο.
Ο τελευταίος, απότομος και περιθωριακός όπως πάντα, αρχίζει να την ψυλλιάζεται τη δουλειά όταν βλέπει ότι τα συνηθισμένα τρυπάνια και οξυγονοκολλήσεις δεν καταφέρνουν να διαπεράσουν το αφύσικα λείο μέταλλο από το οποίο είναι φτιαγμένο το αντικείμενο. Μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις το αντικείμενο φαίνεται να αντιστέκεται στις προσπάθειες της ομάδας με κάποιου είδους τηλεπαθητικά κύματα που προκαλούν αφόρητο πόνο στους παρευρισκόμενους.
Δε θέλει και πολύ ο Quatermass για να αποφανθεί ότι το συγκεκριμένο αντικείμενο δεν προέρχεται από την Γη, κάτι που γίνεται ακόμα πιο φανερό όταν ανακαλύπτουν σε ένα προσεκτικά καμουφλαρισμένο χώρο μέσα του τα υπολείμματα παράξενων πλασμάτων σε σχήμα ακρίδας, αλλά σε πολύ μεγαλύτερο μέγεθος.
Όπως είναι λογικό, ο στρατός δεν χαμπαριάζει από τις εικασίες του Quatermass ότι μια φυλή εξωγήινων πηγαινοερχόταν στη Γη απαγάγοντας τα ανθρωποειδή της προϊστορικής εποχής και κάνοντας… μετατροπές στη φυσιολογία τους, και μοιάζουν ικανοποιημένοι με την αφελή εξήγηση ότι πρόκειται για Γερμανικό όπλο προπαγάνδας που στόχο είχε να σπείρει αβεβαιότητα και πανικό στα Αγγλικά στρατεύματα.
Όμως ο παλιός είναι αλλιώς, και ο Quatermass ανακαλύπτει ότι όχι μόνο είχε δίκιο, αλλά και ότι το αντικείμενο κάθε άλλο παρά ανενεργό είναι, βομβαρδίζοντας με τηλεπαθητικά κύματα το γύρω χώρο, ετοιμάζοντας τη μεγάλη επιστροφή των εξωγήινων και παράλληλα το τέλος του κόσμου όπως τον ξέρουμε.
Όπως ανέφερα, οι αποκαλύψεις έρχονται με στρατηγικό τρόπο, όπως ακριβώς και στα THE QUATERMASS XPERIMENT και QUATERMASS 2. Το ίδιο και ο κοσμικός τρόμος των αποκαλύψεων αυτών, που όταν αποκαλύπτεται τόσο στους πρωταγωνιστές όσο και στους θεατές είναι κατακλυσμικός. Μέχρι να γίνει αυτό ο ρυθμός παραμένει πάντα σε πολύ καλά επίπεδα, μαζί με το σχετικό σασπένς, ενώ η ατμόσφαιρα «μυρίζει» ότι κάτι τρομερό πρόκειται να συμβεί.
Και όλα αυτά τηρώντας την παράδοση των περιπετειών του καθηγητή Quatermass, χωρίς φανφάρες, λαστιχένια τέρατα και φανταχτερά ειδικά εφέ. Η δύναμη του QUATERMASS AND THE PIT προέρχεται από την πλοκή του, τις κορυφαίες ερμηνείες τόσο του Andrew Keir στο ρόλο του Quatermass όσο και όλων των υπολοίπων και την στρατηγικά εξελισσόμενη ίντριγκα. Προβλέψεις και υποθέσεις μπορεί να κάνει ο καθένας, είτε είναι θεατής είτε ήρωας στη μεγάλη οθόνη, αλλά καμία δεν φτάνει το βάθος και την πολυπλοκότητα του για άλλη μια φορά εκπληκτικού σεναρίου του Nigel Kneale. Οι ελάχιστες ανακρίβειες και παραδοχές του σεναρίου περνούν απαρατήρητες μπροστά στο βάρος των αποκαλύψεων, ενώ το φινάλε είναι σίγουρα μέσα στα πιο έντονα στην ιστορία του σινεμά Επιστημονικής Φαντασίας.
Μερικές φορές εκνευρίζομαι με τη μανία του Χόλυγουντ με τα remake κλασσικών ταινιών, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση εκνευρίζομαι με τη συνεχόμενη αποτυχία των καλοπληρωμένων στελεχών του να ανακαλύψουν τον παράδεισο που κρύβεται πίσω από τις κλασσικές ιστορίες κοσμικού τρόμου του καθηγητή Bernard Quatermass. Τι θα μπορούσε να προσφέρει στους σημερινούς απογοητευμένους φίλους της Ε/Φ ένα remake μεγάλου budget των τριών ταινιών του Quatermass! Από την άλλη, όμως, σκέφτομαι ότι μέχρι τώρα ελάχιστες ταινίες που έγιναν remake κατάφεραν να ξεχωρίσουν, καταδικάζοντας παράλληλα και τις πρωτότυπες ταινίες να είναι στα αζήτητα κυρίως από τους νεότερους φίλους της σκηνής που γενικά νιώθουν ότι μια ταινία γυρισμένη τη δεκαετία του ’50 ή του ’60 απλά θα είναι ένα χαζό cheesefest με αστεία ειδικά εφέ και ξεπερασμένη ατμόσφαιρα.
Δείτε σας παρακαλώ το QUATERMASS AND THE PIT και πείτε μου πώς είναι δυνατόν να ξεπεραστεί κάτι τέτοιο όσα εκατομμύρια δολάρια και να ξοδευτούν και όσα ψηφιακά ειδικά εφέ και να έχουν οι παραγωγοί στη διάθεσή τους;
Αναγκαία αγορά για κάθε συλλογή Ε/Φ, ένα διαχρονικό αριστούργημα που δύσκολα θα ξεπεραστεί ή έστω θα δούμε κάτι σύγχρονο που έστω να το πλησιάζει. |