CANNIBAL APOCALYPSE (1980) (Ιταλία) Πρωτότυπος τίτλος: Apocalypse Domani A.K.A.: Cannibal Massacre, Cannibals in the City, Cannibals in the Street, Invasion of the Fleshhunters, Savage Apocalypse, Savage Slaughterers, The Cannibals Are in the Streets, The Slaughterers
Ένας βετεράνος του Βιετνάμ έχει προσβληθεί μαζί με άλλους δύο συναδέλφους του από μία περίεργη μεταδοτική ασθένεια που τους κάνει να έχουν κανιβαλικές τάσεις. Πολλά χρόνια μετά, η περίεργη αυτή ομάδα ξανασμίγει στην Ατλάντα με σκοπό να προκαλέσουν αναστάτωση με το να εξαπλώνουν την ασθένειά τους.
Σχόλια:
Ότι κακία και να πει κανείς για το CANNIBAL APOCALYPSE δεν μπορεί παρά να παραδεχτεί την ευρηματικότητα και πρωτοτυπία του από την άποψη ότι καταφέρνει να μπλέξει είδη και επιρροές της εποχής σε μία μίξη που σίγουρα δεν έχουμε ξαναδεί. Πολλοί το κατηγορούν για αντιγραφή, ηλιθιότητα και σεναριακή αφέλεια, όμως κατά τη γνώμη μου η αλήθεια είναι κάπου ενδιάμεσα.
Αντλώντας έμπνευση από το τεράστιο hit της εποχής, το αριστουργηματικό APOCALYPSE NOW και το THE DEER HUNTER, ο παραγωγικότατος θρυλικός Ιταλός σκηνοθέτης Antonio Margheriti, με το σχεδόν μόνιμο ψευδώνυμο Anthony M. Dawson, φτιάχνει ένα άνισο υβρίδιο ταινίας δράσης, κοινωνικής κριτικής για τις παρενέργειες του πολέμου του Βιετνάμ. Μια ταινίας μόλυνσης από ιό σε στυλ RABID με στοιχεία από "DAWN OF THE DEAD" και προσθέτει και αρκετό ακραίο gore για να γίνουν λίγο πιο πικάντικα τα δρώμενα και για να μην απογοητεύσει τους σπλατεράδες που θα περίμεναν κάτι σαν CANNIBAL HOLOCAUST ή EATEN ALIVE!. Το αποτέλεσμα είναι κάθε άλλο παρά τέλειο, αλλά κατά ένα περίεργο τρόπο καταφέρνει να γίνει ενδιαφέρον και διασκεδαστικό σαν κινηματογραφικό θέαμα.
Το CANNIBAL APOCALYPSE ξεκινάει σε μία ακαθόριστη τοποθεσία στο Βιετνάμ, όπου ο πρασινοσκούφης Norman Hopper (John Saxon) ηγείται μίας διμοιρίας με στόχο την απελευθέρωση αιχμαλώτων πολέμου. Που να φανταστεί ο Hopper ότι τα κολλητάρια του, στρατιώτες Charlie Bukowski (John Morghen, τακτικός σε πολλές Ιταλικές ταινίες τρόμου της εποχής) και Tommy Thompson (Tony King) έχουν προσβληθεί από έναν ιδιόρρυθμο μεταδοτικό ιό που τους μετατρέπει σε σαρκοφάγους κανίβαλους. Όταν μάλιστα ο Tommy τον δαγκώνει, ο Hopper θα καταλάβει ακριβώς τι σημαίνει ακόρεστη πείνα!
Μεταφερόμαστε στην Atlanta του παρόντος όπου ο Hopper αρχίζει μετά από καιρό να ξαναβλέπει όνειρα με τη συγκεκριμένη περιπέτειά του στο Βιετνάμ, και μαθαίνουμε ότι οι εφιάλτες ουσιαστικά ξεκίνησαν από τότε που ο Charlie Bukowski απελευθερώθηκε από την ψυχιατρική κλινική στη οποία ήταν εγκλεισμένος από την επιστροφή του από το Βιετνάμ. Ο τελευταίος δεν χάνει χρόνο, και αποφασίζει να «τσιμπήσει» κάτι στο γειτονικό σινεμά. Φυσιολογικά, διαλέγει να δει το FROM HELL TO VISTORY, μια πολεμική ταινία του Umberto Lenzi (με παραγωγή επίσης από τους αδελφούς Amati), αλλά το ξεδιάντροπο ζευγάρι μπροστά του αποφασίζει ότι το σινεμά είναι ο κατάλληλος χώρος για sex, κάτι που αποσπά την προσοχή του Charlie Bukowski από την ταινία και την επικεντρώνει στο λαιμό της ημίγυμνης νεαρής που ερωτοτροπεί μπροστά του (πλάκα, πλάκα σας έχει τύχει ποτέ να δείτε ένα ζευγάρι στο σινεμά να γδύνεται κανονικότατα και να αρχίζουν την ανταλλαγή σωματικών υγρών σε οριζόντια στάση; Να η ευκαιρία!). Οι θαμώνες εκλαμβάνουν την κίνηση του Bukowski ως εχθρική, και τον προπηλακίζουν σε ένα τοπικό πολυκατάστημα, με την βοήθεια των ντόπιων Hells Angels που θέλουν εκδίκηση, μιας και ο Bukowski σκότωσε ένα φίλο τους.
Από εκεί και πέρα αρχίζει η πραγματική δράση του CANNIBAL APOCALYPSE που περιλαμβάνει αρκετές και ρυθμικές σκηνές δράσης όπως την πολιορκία του Bukowski από την αστυνομία και το εντυπωσιακό τελικό κυνηγητό μέσα στους υπόνομους.
Ο Antonio Margheriti, βετεράνος σκηνοθέτης ταινιών δράσης, καταφέρνει να στήσει τα πλάνα δράσης πολύ καλά με όμορφο ρυθμό, αρκετό πιστολίδι και κυνηγητά αυτοκινήτων και μίνιμουμ αναληθοφάνειες. Ο Giannetto De Rossi παραδίδει τα συνηθισμένα αγαθά με 3-4 αρκετά καλές σκηνές σπλάτερ, αλλά όχι στην ένταση που θα περίμενε κανείς σε μία ταινία με κανίβαλους.
Δεν είναι όμως τόσο πεζά τα πράγματα, αφού στο τελευταίο μισάωρο της ταινίας ο μακαρίτης Margheriti (απεβίωσε το 2002) δίνει έμφαση στο στοιχείο της μεταδοτικής ασθένειας, που είναι και η κύρια πηγή ατμόσφαιρας τρόμου στο CANNIBAL APOCALYPSE.
Με φανερά στοιχεία από "DAWN OF THE DEAD" αλλά περισσότερα από το RABID του David Cronenberg, ο Margheriti δίνει στην σαρκοφάγα πεντάδα μια εφιαλτική ποιότητα, που φτάνει στο αποκορύφωμά της με την πιο σόκινγκ σκηνή της ταινίας, όταν ο Μorghen με τη χρήση ενός κυκλικού ηλεκτρικού πριονιού εξασφαλίζει το κολατσιό τους από το μπούτι ενός άτυχου υπαλλήλου βενζινάδικου. Το τελικό κυνηγητό μέσα στον υπόνομο είναι πολύ ατμοσφαιρικό και αγωνιώδες με τουλάχιστον μία σκηνή ανθολογίας (το τέλος του Morghen), και είναι η ιδανική κατάληξη σ’ αυτήν την ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, αλλά σίγουρα άνιση ταινία.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να απολαύσει κανείς το CANNIBAL APOCALYPSE είναι ως συνήθως η έλλειψη προβληματισμού ώστε να μην χρειάζεται να βρει κανείς λογική στα δρώμενα μιας ταινίας που στηρίζεται στην παραδοχή ότι ο κανιβαλισμός είναι μεταδοτική ασθένεια! Ο John Morghen στην συνέντευξή του στα extras του Αμερικανικού DVD θεωρεί ότι το CANNIBAL APOCALYPSE είναι τουλάχιστον «γελοίο» απ’ αυτήν την άποψη, όπως γενικά και η πλειοψηφία του συνεργείου του, με εξαίρεση τον Antonio Margheriti, που μοιάζει να είναι γενικά ικανοποιημένος από τη δουλειά του στο CANNIBAL APOCALYPSE.
Πάντως ο συμπαθέστατος Margheriti κάνει αρκετά καλή δουλειά, καταφέρνοντας με μικρά τεχνασματάκια να δώσει μία εντελώς φρέσκια οπτική γωνία σε χιλιοειδωμένα θέματα. Οι «κανιβαλικές» επιρροές έρχονται σε ισορροπία με τη μεταφορά της δράσης από την παραδοσιακή ζούγκλα που κυριαρχεί στις προηγούμενες ταινίες του είδους, ενώ συνδέει με μαεστρία την ιδέα του κοινωνικού αποκλεισμού και αποξένωσης λόγω του πολέμου (ένα θέμα που είδαμε σε όλο του το μεγαλείο στο THE DEER HUNTER) σαν αποτέλεσμα της «ασθένειας» των πρωταγωνιστών.
Αυτή η πλευρά της ταινίας μπορεί κάλλιστα να εκληφθεί ως παρομοίωση, όπου η κανιβαλική ασθένεια αντικαθιστά τις συνέπειες των βιολογικών και χημικών όπλων που χρησιμοποιήθηκαν σε μεταγενέστερους κυρίως πολέμους. Ο Saxon πάντως σίγουρα νιώθει πιο άνετα εκλαμβάνοντας το CANNIBAL APOCALYPSE ως αλληγορικό, αν και δε νομίζω ότι ο Margheriti και ο "Jimmy Gould" είχαν αυτό το στόχο όταν έγραφαν το σενάριο της ταινίας!
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να δοθεί στην εκπληκτική, συναισθηματικά φορτισμένη ερμηνεία του John Saxon. Ο Saxon αποδεικνύει για άλλη μια φορά ότι διαθέτει πλούσιο υποκριτικό ταλέντο, που δεν αντανακλάται στην καριέρα του, η οποία ποτέ δεν απογειώθηκε ώστε να αναγνωριστεί από την πλειοψηφία των σινεφίλ όπως πραγματικά του αξίζει. Και είναι κρίμα, ιδίως αν σκεφτεί κανείς τι «φρούτα» έχουν κατά καιρούς αποκτήσει τεράστιο όνομα στο Hollywood και διεθνή αναγνώριση στο βλέμμα του κοινού.
Τέλος αξίζει να σχολιάσουμε λίγο την τύχη του CANNIBAL APOCALYPSE στα χέρια της λογοκρισίας. Παρόλο που οι εικόνες του δεν φτάνουν σε καμία περίπτωση τις ακρότητες ταινιών όπως το CANNIBAL FEROX, η ταινία ταλαιπωρήθηκε εξίσου από τις διάφορες λογοκριτικές αρχές, με αποτέλεσμα η full uncut έκδοσή του να είναι απαγορευμένη ακόμα και σήμερα σε πολλές χώρες όπως η Μ. Βρετανία. Αυτό φαίνεται καθαρά στα extras του Αμερικάνικου DVD, που περιλαμβάνει την εναλλακτική- πετσοκομμένη εναρκτήρια σεκάνς όπως προβλήθηκε στις Αμερικάνικες αίθουσες με τίτλο Invasion of the Fleshhunters. Πολύ περίεργα πράγματα!
Εγώ προσωπικά θα το συστήσω ανεπιφύλακτα σε όλους τους θιασώτες του Ιταλικού σινεμά της δεκαετίας του ’80, ανεξάρτητα από το αν είναι οπαδοί ταινιών δράσης ή τρόμου. Το CANNIBAL APOCALYPSE έχει κάτι να προσφέρει σε όλους, και αν μη τι άλλο, είναι πολύ ενδιαφέρον και δε νομίζω να έχει ξαναγίνει κάτι παρόμοιο θεματολογικά μέχρι σήμερα, με μοναδική πιθανή εξαίρεση το άγνωστο CANNIBAL MERCENARY από τη μακρινή Ταϊλάνδη. Χρειάζεται μόνο λίγο ανοιχτό μυαλό και όχι πολλές απαιτήσεις για εξηγήσεις και στοχασμούς πάνω στην ούτως ή άλλως περίεργη πλοκή του, και η ψυχαγωγία σας είναι εξασφαλισμένη.
Η full uncut έκδοση της ταινίας περιλαμβάνεται στην Αμερικανική R1 έκδοση και στη Γερμανική R2 (Laser Paradise). Καλύτερη επιλογή με διαφορά η R1, που έχει άψογη αναμορφική 1.85:1 μεταφορά και είναι γεμάτη καταπληκτικά extras. Συγκεκριμένα περιέχει "Making of" ντοκιμαντέρ διάρκειας 54 λεπτών με συνεντεύξεις των Antonio Margheriti, John Morghen και John Saxon να μιλούν όχι μόνο για την ταινία, αλλά και για το σύνολο της καριέρας τους. Επίσης περιέχει ένα ντοκιμαντέρ που εξετάζει τις τοποθεσίες της Atlanta στις οποίες γυρίστηκε η ταινία, εναλλακτική εναρκτήρια σεκάνς, trailers, poster & stills gallery και πολλά άλλα.