Σε ένα κοντινό μέλλον, ένας άνδρας πιστεύει ότι τα όνειρα του έχουν την δύναμη να αλλάζουν τον κόσμο όπως τον ξέρουμε, κάτι που θέλει να εκμεταλλευτεί ο ψυχίατρος του προς όφελος του ίδιου και αγνοώντας τις συνέπειες για την ανθρωπότητα.

Αν και μια τηλεταινία γενικά δεν προδιαθέτει με τον καλύτερο τρόπο τους φίλους του σινεμά, τα πράγματα αλλάζουν όταν πρόκειται για τηλεταινία επιστημονικής φαντασίας της δεκαετίας του 70, όταν το είδος είχε γνωρίσει την μεγαλύτερη άνθηση του και οι ταινίες που κυκλοφορούσαν σπάνια αποδεικνύονταν ανάξιες αναφοράς. Μια τέτοια περίπτωση είναι το παντελώς άγνωστο ιδίως στη χώρα μας THE LATHE OF HEAVEN που ξεκινάει από μια πολύ υποσχόμενη βάση και παρ’ όλη την τηλεοπτική υφή του καταφέρνει να επιτυγχάνει σε μεγάλο βαθμό.

Η από κάθε άποψη ιδιαίτερα φιλόδοξη ιστορία ξεκινάει σε ένα ακαθόριστο αλλά κοντινό μέλλον με την επίσκεψη του George Orr (Bruce Davison) στον ψυχίατρο Δρ. Haber (Kevin Conway). Ο George έχει πρόβλημα με τα όνειρα του το οποίο θέλει να του γιατρέψει ο καλός γιατρός. Το πρόβλημα είναι ότι ο George πιστεύει ότι τα όνειρά του έχουν την ικανότητα να αλλάζουν τον κόσμο όπως τον ξέρουμε. Από τη στιγμή που ο George ξυπνάει και μετά, αυτό που είχε δει στο όνειρο του αυτομάτως γίνεται πραγματικότητα και δένει με το υπόλοιπο χωρίς να δημιουργεί ερωτηματικά, σαν να συνέβαινε πάντα.

Φυσιολογικά ο καλός γιατρός είναι δύσπιστος σε μια τέτοια τραβηγμένη θεωρία, αλλά οι αμφιβολίες του φεύγουν με τα πρώτα πειράματα όταν και αυθυπέβαλλε τον υπό ύπνωση George να ονειρευτεί πράγματα τα οποία πήραν σάρκα και οστά, με αποκορύφωμα την αλλαγή του σχεδόν πάντα βροχερού και μουντού καιρού σε ηλιοφάνεια που όλοι είχαν να δουν χρόνια. Ο καλός γιατρός δεν άργησε να αναγνωρίσει τις πιθανότητες και έτσι η επόμενη «παραγγελία» του στον George ήταν ένα πλήρως εξοπλισμένο ίδρυμα ερευνών στο όνομά του, το οποίο και απέκτησε τη στιγμή που ο George το ονειρεύτηκε.

Όμως ο τελευταίος αρχίζει να υποπτεύεται ότι ο καλός γιατρός τον εκμεταλλεύεται και έχει απώτερο σκοπό να το παίξει θεός χρησιμοποιώντας την δύναμη των ονείρων του και έτσι εκμυστηρεύεται το πρόβλημα του στην δικηγόρο του (Margaret Avery). Αυτή κανονίζει να παρευρεθεί σε μια από τις υποτιθέμενες θεραπευτικές συναντήσεις μπας και ανακαλύψει παρατυπίες από την πλευρά του γιατρού, αλλά η συνάντηση καταλήγει σε τραγωδία όταν ένα από τα κατά παραγγελία όνειρα του George προκαλεί το θάνατο του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού της Γης. Σαν να μην έφτανε αυτό, βάζει και το χεράκι της η όμορφη δικηγόρος που εντωμεταξύ ανέπτυξε αμόρε με τον George και τα πράγματα περιπλέκονται ακόμα περισσότερο, σε σημείο που πλέον ο George να πρέπει αναγκαστικά να χρησιμοποιήσει την ικανότητα του για να επαναφέρει τη Γη όπως την ήξερε.

Τρομερή σαν σύλληψη ιδέα, αλλά φυσιολογικά σαν εκτέλεση αποδεικνύεται άνιση, δεδομένων και των περιορισμών που θέτει το γεγονός ότι πρόκειται για τηλεοπτική παραγωγή. Το πρώτο μισό της ταινίας παρακολουθείται μονορούφι και κρατάει καθηλωμένο τον θεατή. Εκεί κυριαρχεί το μυστήριο και η αβεβαιότητα γι το αν οι ισχυρισμοί του George είναι πραγματικοί ή απλώς πρόκειται για κάποιον που το έχει χάσει, αλλά τα πράγματα παίρνουν διαφορετική τροπή όταν το μυστικό του George και οι προθέσεις του καλού γιατρού βγαίνουν στη φόρα.

Το θέαμα από εκείνο το σημείο και μετά μπορεί να ερμηνευτεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους και ο σκηνοθέτης επιλέγει μια περισσότερο καλλιτεχνική και φιλοσοφική προσέγγιση που όμως αποβαίνει σε βάρος του θεάματος. Το κύριο ενδιαφέρον μετατοπίζεται από την εξέλιξη της ιστορίας στα ηθικά διλήμματα που συνεπάγεται η χειραγώγηση μιας δύναμης όπως αυτής του George τα οποία μέχρι ενός σημείο εξερευνούνται από την ταινία, που όμως κοντά στο φινάλε μοιάζει να χάνεται μην μπορώντας να διαχειριστεί την πολυπλοκότητα της.

Και ενώ το θέμα προσφέρεται για φιλοσοφικό προβληματισμό, στο τέλος της προβολής είναι φανερό ότι θα είχαν επιτευχθεί πολλά περισσότερα αν αυτή η οδός είχε αποφευχθεί. Κι αυτό γιατί υπάρχουν κάμποσες ακόμα σεναριακές συλλήψεις που όσο απίστευτες και αν φαίνονται, στα πλαίσια της λογικής της ταινίας έχουν περίοπτη θέση. Αυτές περιλαμβάνουν από επιδρομές εξωγήινων μέχρι την ολική αλλαγή της κοινωνίας παγκοσμίως σε μια παράξενη εκδοχή του κομουνιστικού συστήματος. Δυστυχώς όμως το σενάριο και ο σκηνοθέτης αποτυγχάνουν να τους δώσουν τη βαρύτητα που πρέπει ώστε να γίνει ακόμα πιο διασκεδαστική η ταινία και επιλέγουν την οδό του σουρεαλισμού που αφήνει όλα τα ερωτήματα ανοιχτά σε πολλές ερμηνείες.

Πάντως είναι λογικό να μην μπορεί να βρεθεί «ομαλή» κατάληξη σε ένα τόσο πολύπλοκο θέμα οπότε κανείς πρέπει να αναγνωρίσει στους δύο σκηνοθέτες τουλάχιστον την επιτυχία στο να κάνει την ταινία να λειτουργεί και γενικά να παραμένει ενδιαφέρουσα παρ’ όλες τις κακοτοπιές που υπάρχουν. Αυτές είναι κυρίως λόγω κάποιων ευκαιριακών σεναριακών επιλογών και την έλλειψης χαρακτήρα με τον οποίο κανείς μπορεί να ταυτιστεί. Υπάρχουν επίσης και κάποια φιλόδοξα για τηλεοπτική παραγωγή, αλλά ξεπερασμένα με τα σημερινά δεδομένα ειδικά εφέ που όση πλάκα και αν έχουν δεν κολλάν στο «σοβαρό» και χωρίς χιούμορ ύφος που προτίμησε ο σκηνοθέτης.

Από πλευράς ερμηνειών, ο αρκετά γνωστός σήμερα Bruce Davison δίνει μια καλή ερμηνεία ως ψυχικά προβληματικός αλλά όχι ιδιαίτερα δυναμικός άνθρωπος που πέφτει θύμα του καλού γιατρού και της ίδιας της δύναμης του, ένα προφίλ που τον ακολουθεί ακόμα και σήμερα στους περισσότερους ρόλους του. Ο Kevin Conway επίσης είναι αρκετά καλός, ενώ μόνο η όμορφη Margaret Avery φαίνεται κάπως έξω από τα νερά της παρόλο που από ένα σημείο και μετά παίρνει τη σκυτάλη από τον Kevin Conway στον χρόνο προβολής.

Σε γενικές γραμμές πάντως πρόκειται για μια ευχάριστη και αρκετά επιτυχημένη ταινία που είναι πρωτότυπη και εμπνευσμένη, αλλά που ίσως η τηλεοπτική της καταβολή, ίσως η έλλειψη προϋπολογισμού ή ακόμα και η έλλειψη ρίσκου σε καίρια σημεία από τoυς Fred Barzyk και David R. Loxton να μην την άφησαν να φτάσει στο σημείο που άξιζε στην αρχική σεναριακή ιδέα. Όπως και να έχει, συστήνεται με κλειστά μάτια στους φίλους της επιστημονικής φαντασίας που προβληματίζει και προκαλεί αντίδραση από το κοινό της, έτσι όπως το είδος καθιερώθηκε τη χρυσή δεκαετία του 70.

Δεν υπάρχουν εκδόσεις σε DVD στη χώρα μας.

R1 Αμερική (New Video Group)

Η μοναδική αυτή έκδοση είναι χωρίς περικοπές και περιέχει συνέντευξη με την συγγραφέα του ομώνυμου μυθιστορήματος στο οποίο βασίστηκε η ταινία, Ursula K. Le Guin.