Σχόλια: Η πονεμένη ιστορία μιας όχι και τόσο συνηθισμένης οικογένειας από τον γνωστό μας Takashi Miike, αυτή τη φορά σε φουλ φόρμα, με στόχο να συγκλονίσει, να σοκάρει και να αφήσει το κοινό για άλλη μια φορά με ανοιχτό στόμα.
Με το VISITOR Q ο Miike αφήνει συμβιβασμούς κατά μέρος. Παίρνει τη βασική θεματολογία της υπολειτουργικής, σχεδόν διαλυμένης οικογένειας και την πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα. Όχι, φίλες και φίλοι μου, αυτή δεν είναι η τυπική τετραμελής οικογένεια. Είναι μια καρικατούρα που δημιούργησε το αρρωστημένο μυαλό του Miike, τόσο τραβηγμένη και υπερβολική, που δεν μπορεί παρά να εξιτάρει τους ατρόμητους φίλους του ακραίου σινεμά.
Ο πατέρας είναι ένας τελειωμένος αιμομίκτης, που όσο δεν κάνει έρωτα επί πληρωμή στην πόρνη κόρη του, προσπαθεί να πουλήσει στην τηλεόραση ένα στυλ snuff ντοκιμαντέρ- βιογραφία του σχετικά με τους σύγχρονους νέους της Ιαπωνίας και τις βίαιες τάσεις τους, που ξεκινάει από την κακοποίηση του γιου του από κάθε λογής νταήδες και ψευτομάγκες του σχολείου του.
Ο τελευταίος, κακομαθημένος του κερατά, βγάζει όλη του την οργή και τα απωθημένα που του δημιουργούν οι μάγκες συμμαθητές του πάνω στη σεβαστή μητέρα, την οποία και ξυλοφορτώνει βάρβαρα επί μονίμου βάσεως για κάθε λογής αστείους λόγους όσο ο πατέρας παρακολουθεί αμέτοχος. Η μητέρα, βρίσκει παρηγοριά στα ναρκωτικά, ενώ στον ελεύθερο χρόνο της ασκεί το αρχαιότερο επάγγελμα, όπως και η κόρη της.
Μια μέρα, ένας άγνωστος κοπανάει χωρίς ιδιαίτερο λόγο τον πατέρα στο κεφάλι με μια πέτρα. Από τότε γίνονται φίλοι, και ο πατέρας τον προσκαλεί στο σπίτι σαν φιλοξενούμενο και μέσω διάφορων τρελών και παλαβών μεθόδων, ο ξένος πότε- πότε άθελά του και πότε- πότε επίτηδες, κάνει την υπέρ προβληματική αυτή οικογένεια να...ξαναβρεί τη φόρμα της.
Η αρχική αντίδραση κάποιου που μόλις έχει γίνει μάρτυρας του VISITOR Q σίγουρα θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Τι να πρωτοσκεφτεί κανείς γι αυτό το εξαιρετικά εμπνευσμένο, αλλά οπωσδήποτε βέβηλο και χωρίς φραγμούς έργο;
Η λογική λέει ότι ο στόχος του Miike ήταν να φτιάξει μια κωμωδία, και τελικά το VISITOR Q μάλλον πέφτει σ’ αυτήν την κατηγορία. Δεν ήταν λίγες οι σκηνές που ένιωσα το χαμόγελο να σχηματίζεται απρόθυμα στο στόμα μου, παρόλο που ήξερα ότι κατά βάση δεν έβλεπα τίποτα απολύτως αστείο. Μάλλον κάθε άλλο. Αλλά από την άλλη, είναι πολύ δύσκολο να κρατήσει κανείς το ένοχο γέλιο του σε σκηνές όπως την αποθεωτική φάση όπου ο πατέρας αποφασίζει να σοδομίσει το πτώμα της νεαρής ρεπόρτερ που είχε αναλάβει το ντοκιμαντέρ που προηγουμένως είχε στραγγαλίσει, αλλά το όργανό του κολλάει μέσα στον κόλπο του πτώματος από την ολοένα αυξανόμενη νεκρική ακαμψία!
Αν μη τι άλλο, άλλη μια φοβερή έμπνευση από τον Takashi Miike, που καταλήγει σε ένα από τα πιο εντυπωσιακά φινάλε που έχουμε δει, από τη σκηνή όπου η ενθουσιασμένη μητέρα κάνει επίδειξη της ικανότητάς της να παράγει μητρικό γάλα στον επισκέπτη, μέχρι την τελική επανασύνδεση της οικογένειας. Μία κατάληξη χαρούμενη και αισιόδοξη μέσα στην κακόγουστη υπερβολή της που είναι τόσο ακραία και ειρωνική, που νομίζει κανείς ότι σκαρφίστηκε ο Miike σαν ένα διεστραμμένο ψυχολογικό πείραμα για να μετρήσει τις αντιδράσεις του κοινού, αλλά και των πρωταγωνιστών κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων.
Το περισσότερο ενδιαφέρον, όμως, του VISITOR Q πηγάζει όχι τόσο από τις φοβερές και υπέρ- κακόγουστες φάσεις, αλλά πιο πολύ από τη φύση της οικογενειακής σχέσης μεταξύ των πρωταγωνιστών. Παρόλο που η οικογένεια του VISITOR Q δεν πρόκειται να κερδίσει κανένα βραβείο οικογενειακής θαλπωρής, παρουσιάζεται γενικά φυσιολογική μέσα στην ανωμαλία της. Κανείς δεν κάνει ερωτήσεις σχετικά με τις παρακμιακές συνήθειες του άλλου, ούτε ζητάει το λόγο και γενικά όλοι μοιάζουν να έχουν το ρόλο τους μέσα στο σπιτικό.
Οι χαρακτήρες έχουν επίσης αρκετό βάθος για τα δεδομένα του Miike, ή τουλάχιστον όσο χρειάζεται για να μεταδώσει την ατμόσφαιρα και τη διάθεση που θέλει και να κάνει το όλο εγχείρημα να λειτουργεί, παρόλη την ακραία φύση τους που από ένα σημείο και μετά καταντάει κωμική. Στο τέλος, μάλιστα, είναι πολύ πιθανόν ακόμα και οι πιο σοκαρισμένοι θεατές να μείνουν με το συναίσθημα της ικανοποίησης που η οικογένεια ενώθηκε και είναι ξανά ευτυχισμένη στην παρά φύση ολότητά της.
Όσο για το ηθικό δίδαγμα της ιστορίας; Το πιο λογικό συμπέρασμα που μπορεί να βγάλει κανείς είναι ότι ο Miike καυτηριάζει τον τρόπο με τον οποίο οι σημερινοί νέοι αντιμετωπίζουν τη ζωή, την οικογένεια και την ψυχαγωγία τους. Με την υπερβολή του VISITOR Q μπορεί ο Miike να θέλει απαισιόδοξα να τονίσει ότι δεν υπάρχει σωτηρία, εκτός αν μεσολαβήσει μια εξωτερική δύναμη που να αντιστρέψει τα πράγματα. Όπως και γίνεται, τελικά, στο VISITOR Q με τη μητέρα να ξαναγεννιέται και να ξαναγίνεται καρποφόρα, το βάναυσο γιο να βρίσκει ξανά παρηγοριά στο μητρικό γάλα, την άσωτη κόρη να επιστρέφει στο σπίτι, και τον πατέρα εξιλεωμένο και για άλλη μια φορά κύριο του σπιτικού.
Το VISITOR Q είναι ένα αληθινό επίτευγμα από τον Takashi Miike, που για άλλη μια φορά αψηφάει όλα τα προγνωστικά και φτιάχνει μια μοναδική «οικογενειακή ταινία», που όμως έχω την αίσθηση ότι πολύ λίγοι θα χωνέψουν. Οι εικόνες του VISITOR Q είναι πολύ πιο ακραίες απ’ ότι έχουμε συνηθίσει στη Δύση, και σπάνε όλα τα ταμπού, εκτός από ένα: τις τρίχες του εφηβαίου και τα ανδρικά γεννητικά όργανα που είναι πάντα κρυμμένα με τεχνητή θολούρα, σε μια αποθέωση του παραλογισμού από τις Ιαπωνικές λογοκριτικές αρχές.
Αντίθετα, βλέπουμε σε όλο τους το μεγαλείο σκηνές με αιμομιξία, βιασμούς, νεκροφιλία, ψυχολογική και σωματική βία χωρίς κανένα πρόβλημα και χωρίς περικοπές.
Όσοι πάντως έχουν κάποια επαφή με το ήδη πολύ μεγάλο έργο του Miike, δεν πρέπει να χάσουν το VISITOR Q. Οι υπόλοιποι, προσοχή γιατί έχετε υπ’ όψιν ότι ο Takashi Miike σοκάρει, και με το VISITOR Q ίσως περισσότερο από κάθε άλλη φορά. |
